Een dagboeknotitie van de Leave.EU co-voorzitter

“Nog tien dagen! Ik heb besloten dat we ons vanaf nu alleen nog op immigratie zouden moeten concentreren. De media zullen ons aanvallen, maar dat maakt niet uit. We zullen al het nodige doen om mensen erover te laten praten. Vandaag betekende dat het praten over een afschuwelijke gebeurtenis in Orlando (Florida), waar gisteren 49 mensen in een nachtclub voor homo’s werden vermoord door een moslim met een aanvalsgeweer.

Wij schaamden ons er niet voor om de kiezers te wijzen op de gevaren van open grenzen, en wij plaatsten een advertentie met een foto van terroristen die met AK-47’s zwaaiden, onder de titel: ‘Islamitisch extremisme is een reële (echte) bedreiging voor onze manier van leven. Reageer nu, voordat wij een gruweldaad zoals in Orlando meemaken.’ Wiggy tweette vervolgens dat ‘vrij verkeer voor kalasjnikovs in Europa terroristen helpt. Stem voor meer veiligheid op 23 juni. Stem ‘leave’.’

 

Iedereen werd gek, precies zoals we hoopten.”

Dit fragment komt uit een gepubliceerd dagboek van Arron Banks, medevoorzitter van ‘Leave.EU’, een van de groepen die campagne voerde voor een ‘leave’-stem tijdens het Britse referendum in 2016. Dat referendum, of volksraadpleging, ging over de vraag of het land deel van de Europese Unie zou blijven of niet. Een ‘leave’-stem was dus een stem om uit de EU te vertrekken. Een van de onderwerpen die de groep wilde aanhalen was immigratie en het beleid van vrij verkeer van personen tussen de lidstaten van de EU.

Een van de gebeurtenissen die onder andere de context vormt voor het referendum, was de vluchtelingencrisis in 2015 en 2016, waarbij veel mensen uit Syrië, Irak en Afghanistan asiel zochten in Europa. Veel van die mensen waren op de vlucht voor conflicten of vervolging, en maakten vaak zeer gevaarlijke reizen om dat te doen. In het fragment vertelt men over een affiche die een verband legt tussen die migratie en het islamitisch terrorisme. Er wordt gesuggereerd dat terroristen deel kunnen (en zullen) uitmaken van de migrantenstroom en dat het vrije verkeer in de EU zal leiden tot een bedreiging van de Britse veiligheid. Een AK-47 (kalasjnikov) is een soort wapen. De affiche kreeg verschillende punten van kritiek (ook door velen die vonden dat het Verenigd Koninkrijk de EU moest verlaten).

Ten eerste vonden sommigen dat men met de affiche probeerde om politiek voordeel te halen uit een tragedie. De affiche verwijst namelijk naar een gruweldaad die onlangs in de Verenigde Staten gepleegd werd door een moslim uit datzelfde land. Ten tweede vonden sommigen dat de affiche immigranten die tot de islam behoren, ‘demoniseerde’ (of doelbewust negatief afbeeldde) door een verband te leggen tussen de islamitische godsdienst en geweld, en tussen vluchtelingen en terreur. Ten derde vonden sommigen dat de affiche misleidend was. Vluchtelingen konden zich namelijk in werkelijkheid slechts vrij in het Verenigd Koninkrijk vestigen nadat ze het EU-burgerschap of asiel hadden verkregen.

Wat zou dit fragment ons kunnen vertellen over hoe politieke activisten propaganda (reclame voor ideeën of activiteiten) gebruiken?