Volkenbond: De reikwijdte van de westerse beginselen van godsdienstvrijheid
Er is een interessante gebeurtenis uit Parijs uit de onderhandelingen over het systeem voor de bescherming van minderheden van de Volkenbond. De Amerikaanse president Woodrow Wilson stelde namelijk voor ‘om in het verdrag een clausule (bepaald artikel) op te nemen, die de leden van de Volkenbond zou dwingen om voor godsdienstvrijheid te zorgen en af te zien van vervolging’. De Franse en Japanse afgevaardigden maakten bezwaar tegen deze bepaling. Leon Bourgois, de Franse afgevaardigde, maakte bezwaar tegen de clausule, ‘aangezien de belangrijke overtreder – namelijk Rusland – niet tot de oorspronkelijke leden van de Volkenbond zou behoren’. De Japanse Baron Marokino koos er daarentegen voor om de clausule van Wilson uit te breiden en zo ‘de gelijkheid van alle naties en de gelijke behandeling van alle burgers’ bij op te nemen in het verdrag. Deze universalistische (algemene) oproep tot gelijkheid kwam er in een periode waarin het Westen gedomineerd was door het internationale systeem van na de Eerste Wereldoorlog en er nog altijd een koloniale overheersing aanwezig was. Makino’s eis dwong de Verenigde Staten en de Britten om zich terug te trekken en toch werd het voorstel met een duidelijke meerderheid goedgekeurd. Woodrow Wilson, die de zitting voorzat, verwierp (afkeuren) de stemming door te wijzen op de noodzaak van een unanieme steun voor een dergelijke kwestie.
De Volkenbond, opgericht met het Verdrag van Versailles in 1919, was een internationale organisatie. Haar belangrijkste doel was het voorkomen van een nieuwe wereldoorlog. Om dit te bereiken, hield de Volkenbond zich bezig met diplomatieke en veiligheidskwesties. De organisatie bemiddelde (regelde) bij internationale conflicten en militaire rivaliteiten. Ze promootte een systeem voor de bescherming van minderheden en beheerde rechtstreeks betwiste (omstreden) gebieden, zoals Saarland in Duitsland of de stad Gdańsk in Polen. De Volkenbond hield zich ook bezig met gezondheidskwesties, intellectuele eigendomsrechten en standaardiseringskwesties. De laatste bijeenkomst van de Volkenbond vond plaats op 18 april 1946 in Genève. Daarna werd de Volkenbond vervangen door de Verenigde Naties.