Toespraak van de Hongaarse premier Viktor Orbán op de 30ste zomeruniversiteit en studentenkamp van Bálványos
Viktor Orbán is een Hongaars politicus. Hij is sinds 2010 premier van Hongarije en zit in zijn derde opeenvolgende termijn van vier jaar. Volgens zijn eigen definitie van ‘democratie’ spreekt hij niet vaak in het parlement en is hij ook niet beschikbaar voor interviews met journalisten. Maar hij houdt wel heel vaak toespraken bij verschillende gelegenheden, die zijn team publiceert op zijn website. In zijn toespraken herdefinieert hij van tijd tot tijd zijn politieke opvattingen (standpunten), waarbij hij deze afwisselend omschrijft als conservatief, populistisch (het populisme is een stijl van politiek bedrijven waarbij de suggestie wordt gewekt dat maatschappelijke problemen heel eenvoudig opgelost kunnen worden) of nationalistisch, en de laatste tijd vooral als ‘christendemocratisch’ en gebaseerd op ‘christelijke vrijheid’.
“De liberale democratie was levensvatbaar (uitvoerbaar) tot het moment dat ze afweek van haar christelijke fundamenten. Zolang ze de persoonlijke vrijheid en eigendommen beschermde, had het een gunstig effect op de mensheid. Maar de inhoud van de liberale democratie veranderde radicaal toen ze de banden met het echte leven begon te verbreken: toen ze de identiteit van het geslacht van een persoon in twijfel trok, de religieuze identiteit van mensen op de achtergrond plaatste en de nationaliteit van mensen overbodig achtte. En de waarheid is dat dit in Europa in de afgelopen twintig of dertig jaar de tijdsgeest is geworden.En hoe ik het ook bekijk, ik kan geen betere definitie geven van de betekenis van onliberale politiek dan de christelijke vrijheid: christelijke vrijheid en het beschermen van die christelijke vrijheid. Illiberale (niet ruim van opvatting) politiek die zich inzet voor de christelijke vrijheid probeert alles te behouden wat liberalen verwaarlozen, vergeten en verachten. De laatste vraag die voor ons ligt is of de christelijke cultuur en de christelijke vrijheid bescherming nodig hebben. Mijn antwoord is dat er vandaag de dag twee aanvallen zijn op de christelijke vrijheid. De eerste komt van binnenuit en komt van de liberalen: het opgeven van de christelijke cultuur in Europa. En er is een aanval van buitenaf, die wordt belichaamd (vormgegeven) door de migratie, met als gevolg - zo niet het doel - de vernietiging van het Europa dat we als Europa kenden.”
Het Bálványos Studentenkamp is een jaarlijks festival voor Hongaarstalige jongeren in Roemenië. Viktor Orbán wordt elk jaar uitgenodigd om een toespraak te houden over een algemeen onderwerp. Hij heeft de gelegenheid aangegrepen om de term 'onliberale staat' te introduceren om 'succesvolle' staten te beschrijven in tegenstelling tot westerse staten. Dit zorgde voor een internationale controverse omdat hij minder democratische staten zoals Turkije en Rusland als voorbeeld voor het Westen stelde. In zijn toespraak in 2019 (uitgesproken op 27 juli) wilde hij vooral een nieuwe betekenis geven aan dit illiberalisme, door in plaats daarvan het christendom en de christelijke democratie aan te halen.
In deze toespraak maakt hij ook verschillende valse vergelijkingen. Liberale democratie is een regeringsvorm, het is een uitdrukking die gebruikt wordt om westerse politieke systemen te beschrijven. Hij gebruikt het ook om een specifieke politieke ideologie te beschrijven en door de laatste te bekritiseren, brengt hij de eerste in diskrediet. Hij beschrijft een meningsverschil ook als een 'aanval'. Het valt op dat hij het woord 'liberaal' in een bredere betekenis gebruikt dan gebruikelijk is, wat hem de mogelijkheid geeft om te argumenteren tegen iets dat hij zelf creëert.
Ben je het eens met Orbáns beschrijving van de westerse democratie? Kun je je een specifieke vrijheid voorstellen die christenen in Europa niet kunnen uitoefenen?