De Religievrede en de reformatie

Deze clipping geeft meer duidelijkheid over de nieuwe religieuze ideeën en bewegingen van de zestiende eeuw. De Religievrede (1578) wilde het samenleven van het katholicisme en de nieuwe religieuze stromingen, die bekendstaan als de Reformatie, vergemakkelijken. De Reformatie was een groep bewegingen die probeerden de religieuze leer, praktijken en instellingen van het christendom in de zestiende eeuw te hervormen. Tot het einde van de vijftiende eeuw stond het christendom in West- en Centraal-Europa volledig onder leiding van de paus en stond het bekend als de Katholieke Kerk. Aan het einde van de vijftiende eeuw leidden verschillende ontwikkelingen tot een onenigheid (discussie) over het katholicisme. Invloedrijke geleerden begonnen meer aandacht te besteden aan oorspronkelijke bronnen. Ook de Heilige Schrift werd op deze manier geanalyseerd. De paus kreeg veel kritiek door zijn rol als politiek leider in Italië, vooral wat betreft de toenemende uitgiftes van aflaten om de Kerk te financieren. Deze aflaten betekenden dat God een straf of zonde zou vergeven, in ruil voor geld. Martin Luther, juist zoals Huldrych Zwingli en later ook Johannes Calvijn zouden deze bewegingen leiden. Ze braken met verschillende katholieke gewoonten, zoals de heiligenverering, het celibaat (het ongetrouwd zijn en geen seks hebben) en enkele sacramenten. Allen streefden naar een meer directe relatie tussen de gelovigen en God. In het begin waren deze bewegingen gericht op interne veranderingen binnen de Katholieke Kerk. Maar toen de Kerk hen afwees, begonnen ze afzonderlijke kerkelijke structuren te ontwikkelen.

De Religievrede (1578) was een regeling (afspraak) om het samenleven van katholieken en protestanten in de Nederlanden mogelijk te maken. De Nederlanden waren een regio die ongeveer het huidige België en Nederland omvatte. In de jaren voor 1578 had de regering van de Nederlanden alleen het katholicisme toegestaan en de protestanten vervolgd. In gebieden die door protestanten waren overgenomen, werden katholieken slecht behandeld en kregen ze te maken met geweld. Het Spaanse leger steunde de katholieke regering van de Nederlanden. De soldaten van het leger vochten tegen de protestanten, maar vielen ook veel katholieken aan. Gematigde katholieken en protestanten uit de Nederlanden sloten vrede met elkaar, omdat ze beiden een sterk verzet voelden tegenover het Spaanse leger. Om die vrede te bewaren, ontwikkelden ze een reeks regels, verplichtingen en verboden om het voor katholieken en protestanten makkelijker te maken om samen te leven. Deze verschillende maatregelen werden opgesomd in de Religievrede.

Further information about the Religioensvrede and Amsterdam can be found at On Site, In Time.
 

For more information on this and other peace treaties, see

Henning P. Jürgens, Patrick Pasture, Bram De Ridder, Christophe Schellekens, Naum Trajanovski. Reports on historical peace treaties and agreements. Retopea Deliverable 2.3. (November 2022).