Predikingsverbod voor protestanten in Antwerpen 1577

De Religievrede van 1578 veranderde de religieuze verhoudingen in de Nederlanden. Nu konden katholicisme en protestantisme overal worden uitgeoefend. Voor de vrede was het katholicisme op de meeste plaatsen de enige toegestane godsdienst. Protestantisme was daar verboden. Op andere plaatsen was het katholicisme dan weer verboden. In 1577 verbood het stadsbestuur van Antwerpen nog altijd de protestantse prediking (verkondiging van hun geloofsleer). Op de prent van Hogenberg is te zien hoe de Antwerpse regering deze beslissing nam. Hogenberg had gereformeerde sympathieën. Hij geeft de raadsleden weer als personen met hoeden, die centraal in het midden van de banken zitten. Achter hen staat een verontwaardigde protestantse delegatie (aantal mensen als vertegenwoordigers van een grote groep), onder leiding van de predikant Johannes Saliger.
In 1578 werd de protestantse prediking weer mogelijk. Als 100 Antwerpenaren daarom vroegen, zou de prediking worden toegestaan. In de daaropvolgende jaren werd het protestantisme in Antwerpen steeds populairder. In feite zouden de protestanten langzaamaan de heerschappij van de stad overnemen. In een paar jaar tijd was het religieuze evenwicht in Antwerpen drastisch veranderd.

Als zu Antorff ein Erbar Rhatt / Von Brussell das vernommen hat / Wie man nitt lenger wolt leiden / Die predig, drum alln zorn zu meiden. // Haben seie als bald abgedanck / Aufm Rhathauß allen predicant / Darum Johannes Saliger / Vor allen andern kham hervor // Sagtt liebe Hern sehet vor euch / Dan ich mich deß vor Gott bezeug / Dweill ir gottes Wort verjagt / Und suchtt allein weltliche pracht / So wir fewr, schwert, krieg, ungemach / Vber euch kommen und alln schmach / Daß leaders, who er hatt gesachtt / Ist ihn widerfahrn mitt aller macht. // Anno Domini M. D. LXVII. Am XII. April.

Toen de geachte raad in Antwerpen hoorde dat Brussel de (protestantse) preken niet langer wilde tolereren, hebben zij alle predikanten op het stadhuis onmiddellijk ontslagen om problemen te voorkomen. Toen kwam Johannes Saliger als vertegenwoordiger van de predikers en zei: “Beste heren, wees voorzichtig, want ik zweer bij God: Als je Gods woord verdrijft (verwerpt) en alleen naar wereldse pracht en praal kijkt, dan zullen vuur, geweld, oorlog, schande en ongemak je overkomen. Zoals hij voorspelde, gebeurde het met alle macht”. 1577 op 12 april

De Religievrede (1578) was een regeling (afspraak) om het samenleven van katholieken en protestanten in de Nederlanden mogelijk te maken. De Nederlanden waren een regio die ongeveer het huidige België en Nederland omvatte. In de jaren voor 1578 had de regering van de Nederlanden alleen het katholicisme toegestaan en de protestanten vervolgd. In gebieden die door protestanten waren overgenomen, werden katholieken slecht behandeld en kregen ze te maken met geweld.
Het Spaanse leger steunde de katholieke regering van de Nederlanden. De soldaten van het leger vochten tegen de protestanten, maar vielen ook veel katholieken aan. Gematigde katholieken en protestanten uit de Nederlanden sloten vrede met elkaar, omdat ze beiden een sterk verzet voelden tegenover het Spaanse leger. Om die vrede te bewaren, ontwikkelden ze een reeks regels, verplichtingen en verboden om het voor katholieken en protestanten makkelijker te maken om samen te leven. Deze verschillende maatregelen werden opgesomd in de Religievrede.

Europa, Nederland

51.217778 / 4.400278

Religioensvrede

Religioensvrede