Handvest van de grondrechten van de Europese Unie - slachtoffers van geweld op grond van godsdienst
Op 21 augustus 2019 heeft de hoge vertegenwoordiger, Federica Mogherini, namens de Europese Unie een verklaring afgelegd ter gelegenheid van de Internationale Dag ter herdenking van de slachtoffers van gewelddaden gebaseerd op godsdienst of overtuiging:
“Op deze eerste Internationale Dag ter herdenking van de slachtoffers van gewelddaden gebaseerd op religie of overtuiging brengen wij hulde aan al diegenen over de hele wereld die hun leven hebben verloren en het slachtoffer zijn geworden van aanvallen vanwege hun religie of overtuiging. Vervolging als reactie op religieuze overtuiging of geloofsovertuiging, of het ontbreken daarvan, is een schending van het internationaal recht en vereist gezamenlijke inspanningen om het te bestrijden. Het afgelopen jaar waren er veel tragische aanslagen door extremisten. Gelovigen, ongeacht hun geloof, en niet-gelovigen in vele delen van de wereld hebben nog steeds te lijden onder geweld en vervolging. Ze worden geconfronteerd met het aanzetten tot haat en geweld en met haatmisdrijven door overheids- of niet-overheidsactoren of door beide. De vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst is vastgelegd in artikel 10 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en de bescherming van dit recht is een plicht voor de EU en haar lidstaten. De EU-wetgeving verplicht de lidstaten om het opzettelijk publiekelijk aanzetten tot geweld of haat gericht tegen een groep personen of een lid van die groep, gedefinieerd op basis van onder andere godsdienst of overtuiging, strafbaar te stellen.”
Vanuit religieus en cultureel oogpunt is het hedendaagse Europa zeker een diverse omgeving. Op religieus gebied is het Europese continent de thuisbasis van een groot aantal verschillende religies en geloofsovertuigingen. De meerderheid van de religieuze bevolking behoort tot een van de drie Abrahamitische godsdiensten - het jodendom, het christendom en de islam. Volgens het Global Religious Futures project:
“In 2010 woonden er 742.550.000 mensen van alle leeftijden in Europa. Ruwweg driekwart van de Europeanen is christen (75%), bijna een op de vijf identificeert zich met geen enkele religie (18%) en ongeveer 6% is moslim. Hindoes, boeddhisten, joden, aanhangers van volksreligies of traditionele religies en aanhangers van andere religies vormen elk minder dan 1% van de totale Europese bevolking.”
Artikel 21 van het CFREU luidt als volgt:
“Non-discriminatie:
1. Elke discriminatie, met name op grond van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuigingen, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, een handicap, leeftijd of seksuele geaardheid, is verboden.
2. Binnen de werkingssfeer van de Verdragen en onverminderd de bijzondere bepalingen ervan, is elke discriminatie op grond van nationaliteit verboden.”
Artikel 22 van het CFREU luidt als volgt:
“Culturele, godsdienstige en taalkundige verscheidenheid: De Unie eerbiedigt de culturele, godsdienstige en taalkundige verscheidenheid.”
Het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie (CFREU) werd plechtig afgekondigd in december 2000 tijdens de Intergouvernementele Conferentie in Nice, Frankrijk - de formele procedure om te onderhandelen over wijzigingen in de oprichtingsverdragen van de EU. De rechten die door het CFREU werden afgekondigd, waren ontleend aan verschillende internationale en nationale bronnen en aan het eigen Handvest van de sociale grondrechten van de werkenden van de Europese Gemeenschap uit 1989. Het CFREU werd verder erkend door het Europees Parlement, de Raad van Ministers en de Europese Commissie als een belangrijke stap voorwaarts op het gebied van mensenrechten. Het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten is een EU-orgaan dat in 2007 werd opgericht met als taak het controleren, verzamelen en analyseren van gegevens met betrekking tot het CFREU.
Wat zijn de belangrijkste punten die de hoge vertegenwoordiger van de EU, Federica Mogherini, heeft benadrukt? Welke religieuze gemeenschappen zijn er in jouw buurt en stad? Kun je de verschillende religieuze groepen in jouw land noemen?
Zie voor meer informatie over dit en andere vredesverdragen