Confederatie van Warschau 1573 - Kaart van de confessionele situatie in Polen-Litouwen

In 1573, Poland and Lithuania were the most diverse countries in Europe with respect to religion. They had formed a political union in 1569. The union was the biggest political unit in sixteenth-century Europe.Half a century after the beginning of the Reformation, the king and the majority of the nobility had remained in the Roman Catholic Church. The Catholic bishops were members of the Senate.
But many different Protestant groups lived in the countries, and Lutheran churches had established themselves in the Western regions of Poland. They had become official churches in the autonomous areas of Prussia and Livonia at the Baltic coast.
Many members of the nobility in Central Poland and Lithuania had become Reformed (Calvinist). They established their own parishes and stood in close contact with the Swiss churches.
There were also numerous radical Protestants, like Anabaptist and Sozzinian groups. They were persecuted for their teachings as heretics in other European countries, but in Poland they were tolerated for a long time.
Most of Lithuania belonged to the Orthodox Church.
Beside the different Christian churches, there were also many Jewish communities. In South-Eastern Lithuania lived Muslim Tartars. The non-Christian groups are not displayed on this map. Nor does it show accurately how the members of all these groups lived close to each other, as, even in regions shown in one colour, many groups could be present.

In 1573 waren Polen en Litouwen de meest diverse landen in Europa op het gebied van religie. In 1569 vormden ze een politieke unie, die unie was de grootste politieke eenheid in het Europa van de zestiende eeuw.
Een halve eeuw na het begin van de Reformatie hingen de koning en de meerderheid van de adel in de Rooms-Katholieke Kerk aan. De katholieke bisschoppen waren lid van de Senaat.
Maar veel verschillende protestantse groepen woonden in die landen, en lutherse kerken hadden zich in de westelijke regio’s van Polen gevestigd. Zij waren officiële kerken geworden in de onafhankelijke gebieden Pruisen en Lijfland, aan de Baltische kust.
Veel leden van de adel in Litouwen en het centrum van Polen waren gereformeerd (calvinistisch). Ze richtten hun eigen parochies op en stonden in nauw contact met de Zwitserse kerken.
Er waren ook tal van radicale protestanten, zoals anabaptisten, die vinden dat alleen gelovigen gedoopt mogen worden (terwijl vroeger elk kind gedoopt werd), of socinianen, die voorstanders zijn van de leer van Gods eenheid. In andere Europese landen werden zij door hun geloof als ketters vervolgd, maar in Polen werden zij voor een lange tijd getolereerd.
Het grootste deel van Litouwen behoorde tot de Orthodoxe Kerk.
Naast de verschillende christelijke kerken waren er ook veel joodse gemeenschappen, en in Zuidoost-Litouwen leefden de islamitische Tataren. De niet-christelijke groepen staan niet op deze kaart. Ook is niet goed te zien hoe de leden van al die groepen dicht bij elkaar leefden, want zelfs in regio’s die in één kleur zijn weergegeven, konden veel groepen aanwezig zijn.
Kijk ook naar clipping Jürgens a1 – Kaart: officieel aanvaarde religies.

21e eeuw

28 January 1573

Europa, Duitsland

52.233333 / 21.016667

Schoolboeken

Yes

Henning P. Jürgens