Religie en openbare orde
Hoe verhouden recht en openbare orde zich tot religie? Welke beperkingen kunnen politieke systemen opleggen aan religieuze minderheden? Wat zijn de bouwstenen van een tolerante samenleving, in relatie tot religieuze diversiteit? Dat zijn de vragen die in dit hoofdstuk centraal staan:
Zijn er spanningen tussen de openbare orde en de religieuze erediensten?
Moeten religieuze minderheden hun werking beperken tot de private sfeer?
Hebben zij dezelfde rechten en mogelijkheden als de meerderheidsreligies?
Hoe werden deze vragen in het verleden en het heden benaderd?
De historische items in deze sectie bieden hier veel stof tot nadenken. Zo tonen de clippings “De Religievrede en gezang” en “Verbod van protestantse prediking in Antwerpen” reacties van de politieke machthebbers op het openbaar optreden van een religieuze minderheid in de Nederlanden in 1577-1578. Hoe kan je die vergelijken met de visie van het Charter van Rhode Island (1663) op minderheden (zie bv. https://retopea.eu/s/nl/item/6106)? En welk standpunt hierover vind je in de beroemde Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger in het 18de-eeuwse Frankrijk (https://retopea.eu/s/nl/item/6145 )?
De wijze waarop wetgeving en openbare orde omgaan met (religieuze) minderheden is niet louter een historische kwestie. De clipping over het Ohrid-akkoord (2001) toont aan de hand van een fragment uit die kaderovereenkomst hoe gemeenschappen in Noord-Macedonië het in de 21ste eeuw eens zijn geworden over welke symbolen in wapens en vlaggen hun identiteit verbeelden.
Na de terroristische aanslagen in de VS in 2001 werden moslims overal ter wereld geconfronteerd met islamofobie (https://retopea.eu/s/nl/item/1876). Dit riep belangrijke vragen op over voorstellingen van moslims en de rol van de islam in de huidige politieke systemen, zowel in Europa en wereldwijd. Hoe reageerde de Boodschap van Amman op op deze bezorgdheid? En hoe maakte de Conferentie van Mardin (2010) gebruik van historische, 13de-eeuwse documenten om de relatie tussen religie en politiek te bespreken? Dat kun je leren in de clippings “De conferentie van Mardin: het belang van een correcte vertaling” en “Europa en Ibn Taymiyya”).
De clippingsin deze rubriek inspireren tot betrokkenheid bij vragen die al eeuwen op de agenda staan en nog steeds om een antwoord vragen. Hoe zou jij die vragen beantwoorden? Hoe dragen de clippings bij tot het begrijpen van de problematiek?