De Franse Revolutie en de Kerk
De Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger (1789), opgesteld door de pas opgerichte Franse Algemene Vergadering, markeerde een belangrijk keerpunt in de politieke en juridische geschiedenis van Frankrijk. De Algemene Vergadering werd opgericht te midden van een constitutionele crisis toen de derde stand - de meerderheid van de bevolking - weigerde om apart van de adel en de geestelijkheid te vergaderen in de traditionele Estates General. Dit leidde tot de oprichting van een nieuwe representatieve instelling die de financiële en economische onrust in Frankrijk moest aanpakken en het bestuur van de natie opnieuw moest definiëren.
De verklaring, een beknopt maar baanbrekend document, stelde universele rechten in voor alle mannelijke burgers en brak daarmee met het eerdere systeem waarin rechten gebonden waren aan specifieke sociale groepen. Een van de belangrijkste bepalingen was de bevestiging van de vrijheid van godsdienst, die een einde maakte aan het eeuwenlange monopolie van de katholieke kerk als de enige geaccepteerde godsdienst in Frankrijk. Het katholicisme had meer dan een eeuw lang een bevoorrechte financiële en politieke positie genoten. De revolutionaire regering nam echter resoluut stelling tegen de kerk door haar belastingen af te schaffen, haar bezittingen in beslag te nemen en controle uit te oefenen op de benoeming van bisschoppen. Van priesters werd geëist dat ze een eed van trouw aan de staat aflegden, een eis die velen weigerden. Kerken werden gesloten en openbare misvieringen werden verboden.
Ondanks deze maatregelen vonden veel Franse burgers het katholicisme verenigbaar met het nieuwe republikeinse regime. Ze bleven hun geloof belijden, hun kinderen dopen en katholieke tradities naleven terwijl ze de revolutionaire hervormingen steunden. Bovendien zorgde de bescherming van religieuze opvattingen in de verklaring voor gelijke rechten voor niet-katholieken, waardoor vrijheden voor het eerst werden uitgebreid naar groepen als Joden en protestanten. Dit betekende een diepe breuk met het verleden en legde de basis voor een meer inclusieve en egalitaire samenleving.
Moeten sommige religies een bevoorrechte positie hebben? Waarom?
Zie voor meer informatie over dit en andere vredesverdragen